sUrya-candra manDalas సూర్య-చంద్ర-మండలములు

శుక్లాంబరధరమ్ విష్ణుమ్ శశివర్ణమ్ చతుర్భుజమ్|

ప్రసన్న వదనమ్ ధ్యాయేత్ సర్వ విఘ్నోపశాంతయే||

శ్రీగురుభ్యోనమః

నభోఽన్తరే హిరణ్మయమ్ విభుమ్ ప్రచక్షతే హరమ్

దినేశబింబ బిమ్బితమ్ భణన్తి పఙ్కజాసనమ్ (పంకజాసనమ్)|

ఇహాస్మదన్తరాలయమ్ వదన్తి విష్ణుమచ్యుతమ్

సవిత్రి! జన్మనామియమ్ ‘త్రిమూర్తి’ వాది ధోరణి|| (ఉమాసహస్రము)

తస్మాద్వా ఏతస్మాదాత్మన ఆకాశః సమ్భూతః| ఆకాశాద్ వాయుః| వాయోరగ్నిః | అగ్నోరాపః| అద్భ్యః పృథ్వీ | పృథివ్యా ఓషధయః| ఓషధీభ్యోsన్నమ్| అన్నాత్పురుషః| 

 (తైత్తిరీయ ఉపనిషత్తు 2.1.1)

పరమాత్మ సంకల్పముచే మొదట ఆకాశము, ఆకాశమునుండి వాయు, అగ్ని, జలము (ఆపస్సు) మొదలైనవి సంభవించినవి. జలము నుండి భూమి ఏర్పడినది.

భూరితి వా అయమ్ లోకః | భువ ఇత్యంతరిక్షమ్|

సువరిత్యసౌ లోకః| మహ ఇత్యాదిత్యః|

ఆదిత్యేన వావ సర్వే లోకామహీయంతే|  

(తైత్తిరీయ ఉపనిషత్తు 1.5.1,2)

(భవన్తి అస్యమ్ భూతాని) భూమి భూలోకము. దానిచుట్టూ ఉన్న ఆకాశము (అంతరిక్షము) భువర్లోకము. దానికంటే పైనున్నది సువర్లోకము. సువర్లోకమునకు ద్యుర్లోకమనికూడా పేరు. దానికంటే పైన ఉన్నది మహర్లోకము. ఇదియే  ఆదిత్యుడు/పరమాత్మ. ఈ పరమాత్ముని వలననే సర్వలోకములు సృజింపబడుచున్నవి.

పురాణములందు మొత్తము పదినాలుగు లోకములు చెప్పబడినవి. వీనియందు చెప్పబడిన స్వర్లోకనిర్వచనములందు వ్యత్యాసములుగలవు. ఇందువలన పురాణముల సహాయముతో సూర్యమండల, చంద్రమండలములగురించి అన్వయము చేయునప్పుడు కించిత్ జాగ్రత్త వహించి, దానికితగినట్లుగా చేయవలెను.

భూరితి వా అగ్నిః| భువరితి వాయుః|సువరిత్యాదిత్యః|

ఈ ద్యుర్లోకమునే సూర్యమండలము/ఆదిత్యమండలము/సవితృమండలము యని చెప్పబడుచున్నది. 

భూలోకము, సూర్యమండలముల మధ్యగల భువర్లోకమే చంద్రమండలము.

విశంతి పరమామ్ దివ్యామ్ భాస్కరీమ్ తైజసీమ్ కలామ్|

కర్మణః సాధనే చైకా తత్ర చాగ్నౌ ప్రతిష్ఠితా|

వాయుమార్గస్థితా వ్యోమ్ని ద్వితీయాన్తః ప్రకాశికా|

తతః పరమ్ తృతీయా తు తత్స్మృతమ్ సూర్యమండలే|| 

(భవిష్యత్ పురాణము 143.12,13)

సూర్యమండలమునందు ఒక కల(అంశము), అంతరిక్షమునందలి వాయుమార్గమందును ఒక అంశము మరియు భూలోకమునందు కర్మసాధనకొరకు అగ్నిగా ఒక కలగా సూర్యనారాయణుని తేజస్సుయొక్క మూడు కలలు చెప్పబడినవి.

తస్మాదగ్నిః సమిధో యస్య సూర్యః

సోమాత్పరజన్య ఔషధయః పృథివ్యామ్|

పుమాన్ రేతః సిఙ్చతి యోషితాయామ్

బ్రహ్మీః ప్రజాః పురుషాత్సంప్రసూతాః|| 

(ముండకోపనిషత్తు 2-1-5)

మనము ప్రత్యక్షముగా దినము దర్శించుకుంటున్న సూర్యభగవానుడు, సకలసృష్టికి మూలమైన చిచ్ఛక్తియొక్క సవితృమండలాంతర్గత కలకు ప్రతీక. అంతరిక్షమునందలి వాయుమార్గ చంద్రమండలకలకు ప్రతీకయే మన రజనీనాయకుడైన చంద్రుడు. ఈ సోమరసాత్మక చంద్రకలవలననే అంతరిక్షమునందు మేఘములు, భూమియందు ఓషధులు కలుగుచున్నవి.  ఓషధులవలన జీవులయందు అగ్నిరూప రేతస్సుకలిగుచున్నది.

శ్రీవిద్యాఉపాసకులు ఈపాటికి సూర్యచంద్రాగ్నులను శ్రీచక్రపరముగా, మనశరీరమునందలి చక్రములపరముగానూ అన్వయించుకునే ఉంటారు కదూ!!

శ్రీమాత్రేనమః